Katedra Geoekologii i Geoinformacji
Kierownik
- dr hab. inż. Wanda Wilczyńska-Michalik, prof. UP (w zastępstwie za dra hab. Jacka Szmańdę, prof. UP w okresie od 1.10.2021 r. do 28.02.2023 r.)
Pracownicy naukowo-dydaktyczni
- prof. dr hab. Adam Łajczak
- dr hab. Jacek Szmańda, prof. UP
- dr inż. Joanna Korzeniowska
- dr Paweł Krąż
- dr Bartłomiej Pietras
- dr Karol Witkowski
- dr Roksana Zarychta
- dr hab. Józef Żychowski – pracownik emerytowany
Specjalista inżynieryjno-techniczny
- mgr, inż. Szymon Biały
Badania naukowe
Zainteresowania badawcze pracowników koncentrują się wokół tematyki dotyczącej przekształceń środowiska geograficznego pod wpływem działalności człowieka, wpływu technologii na środowisko, zrównoważonego rozwoju w aspekcie gospodarki i edukacji.
Aktualnie są to badania pyłów atmosferycznych, zmian warunków klimatycznych w Polsce południowej i środkowej, wpływu czynników meteorologicznych na koncentrację aerozoli w Krakowie, występowania wybranych związków chemicznych w podłożu masowych grobów, zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych, składu chemicznego osadów jeziornych i torfowych, rekonstrukcja zmian środowiskowych w zbiorniku akumulacji biogenicznej oraz badania oceny wpływu na środowisko współspalania biomasy i węgla oraz spalania biomasy w zakładach energetycznych.
W ramach katedry prowadzone są również następujące badania:
- Litofacjalna i litodynamiczna charakterystyka procesów sedymentacji fluwialnej głównie w dolinach Wisły i Dunaju,
- Wpływ zapór wodnych na procesy sedymentacji w dolinach rzecznych,
- Geoekologiczna analiza georóżnorodności w świetle wskaźników krajobrazowych.
Prowadzone specjalności
- Zarządzanie środowiskiem geograficznym na kierunku geografia
- Zarządzanie środowiskiem na kierunku ochrona środowiska
Tematyka prac dyplomowych, inżynierskich i magisterskich
- charakterystyka morfologiczna koryt rzecznych ich układu oraz zmian w czasie,
- ocena antropizacji krajobrazu,
- analiza georóżnorodności,
- opracowania ekofizjograficzne i projekty rewitalizacji obszarów poeksploatacyjnych i poprodukcyjnych,
- opracowania sedymentologiczne osadów czwartorzędowych.
- Sadza: źródła emisji, charakterystyka cząstek (na podstawie badań terenowych, laboratoryjnych, materiałów źródłowych i literatury; dobrze widziana możliwość współpracy z warsztatem/mechanikiem samochodowym),
- Udział frakcji magnetycznej w glebach na terenie Lasku Wolskiego (możliwy do wyboru inny teren, np. gmina Zielonki, Proszowice i inne na wschód od Kombinatu Metalurgicznego (Arcelor Mittal) (praca terenowa i badawcza, możliwość wykonania badań w Instytucie Geografii UP),
- Recykling i co dalej? – Przetwarzanie surowców odpadowych (praca w oparciu o materiały źródłowe pozyskane z zakładu wykorzystującego w stosowanej technologii surowce odpadowe, np. huty szkła, metalurgia aluminium, przemysł celulozowo-papierniczy i in.),
- Utylizacja metanu z pokładów węgla kamiennego jako działanie na rzecz przeciwdziałania ociepleniu klimatu (na przykładzie wybranej kopalni podziemnej węgla kamiennego w Polsce),
- Gospodarka odpadami w wybranej gminie; mocne i słabe strony,
- Gospodarka wodna w wybranej gminie (przeszłość teraźniejszość i przyszłość)
- Gospodarka ściekowa w wybranej gminie (przeszłość teraźniejszość i przyszłość),
- Energia cieplna z ciepła odpadowego miejsce powstawania i wykorzystanie jako alternatywa wobec tradycyjnych nośników energii,
- „Zielona energia” – spalanie biomasy w małych kotłach ,
- powodzie,
- monografia geograficzna wybranego zbiornika retencyjnego,
- procesy korytowe w rzekach karpackich,
- zmiana granicy rolno-leśnej w Karpatach,
- jakość wód powierzchniowych i zbiorników retencyjnych w Karpatach,
- jakość wód wybranych zbiorników retencyjnych w Karpatach,
- wpływ działalności człowieka na środowisko; cmentarze, masowe groby,
- zanieczyszczenia komunikacyjne w Karpatach ze szczególnym uwzględnieniem metali ciężkich
- zanieczyszczenie wybranych gatunków roślin metalami ciężkimi na terenach przydrożnych (na podstawie literatury),
- zanieczyszczenie gleb przydrożnych metalami ciężkimi (na podstawie literatury),
- zastosowanie popiołów lotnych ze spalania węgla brunatnego w budownictwie drogowym,
- możliwości zastosowania odpadów poprzemysłowych w budownictwie drogowym,
- konstrukcja, funkcje i zagrożenia wybranych korytarzy ekologicznych,
- dynamika zmian cech fizykochemicznych wód powierzchniowych, podziemnych (praca terenowa i laboratoryjna),
- zmiany sieci rzecznej na wybranym obszarze (praca terenowa i praca z mapami),
- monografia geograficzna wybranego zbiornika akumulacji biogenicznej (praca terenowa i praca z mapami),
- wpływ działalności człowieka na środowisko przyrodnicze (praca terenowa i praca z mapami),
- waloryzacja środowiska geograficznego wybranego obszaru (praca terenowa i praca kameralna, mapy),
- i inne tematy zaproponowane przez studentów po akceptacji promotora.
Tematyka prac zaproponowana przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie
Monitoring wód powierzchniowych:
- Stan ekologiczny wód powierzchniowych w województwie małopolskim (istnieje możliwość podziału na mniejsze strefy: praca badawcza, laboratoryjna, typologia biotyczna i abiotyczna; konieczna dobra znajomość Ramowej Dyrektywy Wodnej),
- Stan chemiczny wód powierzchniowych w województwie w małopolskim (istnieje możliwość podziału na mniejsze strefy),
- Przyczyny złej jakości wód powierzchniowych w rejonie Krakowa (w tym inwentaryzacja źródeł emisji ścieków i zanieczyszczeń wprowadzanych do wód),
- Jakość wód powierzchniowych w aspekcie uzdatniania ich do spożycia,
- Jakość wód powierzchniowych w aspekcie przydatności do bytowania ryb,
- Eutrofizacja wód powierzchniowych w województwie małopolskim (istnieje możliwość podziału na mniejsze strefy, na podstawie badań laboratoryjnych składniki biogenne, BZT5. chlorofil),
- Rolnicze wykorzystanie ustabilizowanych osadów ściekowych i biologicznie przetworzonych odpadów komunalnych, jako alternatywa dla koncepcji składowania ciekłego CO2,
- Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi w województwie małopolskim (wymagany dostęp do laboratorium chemicznego),
- Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb wielopierścieniowymi węglowodorami; aromatycznymi w województwie małopolskim (analiza chemiczna WWA wymaga specjalistycznego laboratorium),
- Jakość gleb oraz możliwości podwyższenia ich bonitacji w województwie małopolskim (wymagana dobra znajomość kryteriów oceny przydatności i wartości użytkowej gleby).
Monitoring powietrza atmosferycznego
- Propozycja modernizacji sieci monitoringu jakości powietrza na obszarze województwa małopolskiego,
- Ocena skuteczności wdrażania Programów Ochrony Powietrza w strefach województwa małopolskiego,
- Jakość powietrza w małych miastach,
- Jakość powietrza w wybranych rejonach turystycznych,
- Główne źródła emisji zanieczyszczeń powietrza w województwie małopolskim (w podziale na mniejsze jednostki administracyjne, np. gminy z uwzględnieniem inwentaryzacji źródeł stacjonarnych i niestacjonarnych, zorganizowanych i niezorganizowanych),
- Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego metalami ciężkimi (na podstawie oznaczenia metali ciężkich w pojedynczych ziarnach w próbce pobranego ) pyłu.
Zajęcia dydaktyczne (kursy)
- Audyt Systemu Zarządzania Środowiskowego
- Ekologia i ochrona środowiska
- Ekonomia zasobów środowiska
- Ekorozwój
- Globalne i lokalne zmiany środowiska
- Globalne zmiany atmosfery
- Globalne zmiany środowiska przyrodniczego
- Hydrologia i oceanografia
- Kartografia środowiskowa
- Konflikty i problemy społeczne na tle środowiska
- Konwencjonalne i alternatywne źródła energii
- Kształtowanie i ochrona środowiska
- Meteorologia i klimatologia
- Metody statystyczne w geografii fizycznej
- Metodyka Ocen Środowiskowych
- Międzynarodowa ochrona środowiska
- Monitoring środowiskowy
- Ochrona przyrody
- Podstawy ekonomiczne ochrony środowiska
- Podstawy kształtowania i ochrona środowiska
- Podstawy zarządzania środowiskiem
- Profilaktyka zdrowotna i pierwsza pomoc
- Przyrodnicze uwarunkowania wykorzystania odnawialnych źródeł energii
- Rewaloryzacja krajobrazu
- Rewitalizacja, rewaloryzacja obszarów przekształconych
- Rozwój zrównoważony
- Stan środowiska w Polsce
- Systemy zarządzania środowiskowego
- Technologia informacyjna
- Waloryzacja krajobrazu
- Zarządzanie gospodarką odpadami
- Zasady bezpieczeństwa i odpowiedzialność prawna opiekuna
- Zasoby i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
- Zdrowie publiczne i ratownictwo medyczne
- Ćwiczenia terenowe z geografii fizycznej i topografii
- Ćwiczenia terenowe z hydrologii, klimatologii i meteorologii
- Regionalne ćwiczenia terenowe
- systemy informacji geograficznej,
- antropogeniczne przekształcenia krajobrazów naturalnych i kulturowych,
- seminaria dyplomowe inżynierskie, doktorskie,
- ekofizjografia,
- pracownia projektowa,
- geografia fizyczna kompleksowa,
- paleogeografia holocenu,
- wykłady monograficzne z zakresu geografii fizycznej,
- oprogramowanie użytkowe w gospodarce przestrzennej,
- geostatystyka,
- podstawy geografii fizycznej,
- wybrane zagadnienia geografii,
- metody badań w geografii fizycznej,
- ćwiczenia terenowe z kartografii,
- kartografia tematyczna,
- ćwiczenia terenowe z podstaw geografii,
- zjawiska i procesy fizyczne w przyrodzie,
- kartografia turystyczna,
- geoinformacja,
- teledetekcja,
- geograficzne systemy informacji przestrzennej,
- kartografia numeryczna,
- systemy informacji przestrzennej w planowaniu miast,
- GIS i teledetekcja,
- systemy informacji geograficznej (GIS) w geografii społeczno-ekonomicznej,
- technologia informacyjna w geografii,
- fizyka i chemia Ziemi,
- przyrodnicze uwarunkowania gospodarowania przestrzenią,
- ćwiczenia terenowe z przyrodniczych uwarunkowań gospodarowania przestrzenią,
- metodologia pisania pracy naukowej w geografii fizycznej,
- kierunki i metodologia badań geograficznych.